Pseudoefedryna to substancja stosowana w tabletkach dostępnych w aptekach bez recepty w Polsce, głównie w lekach na przeziębienie i katar. Działa obkurczająco na naczynia krwionośne w błonie śluzowej nosa, zmniejszając obrzęk i ułatwiając oddychanie. Ze względu na jej potencjał do nadużywania (np. w nielegalnej produkcji metamfetaminy), jej sprzedaż jest regulowana. Oto szczegóły dotyczące tabletek z pseudoefedryną:
Dostępne preparaty w Polsce z pseudoefedryna bez recepty
- Sudafed
- Skład: 60 mg pseudoefedryny w tabletce.
- Dawkowanie: Dorośli i dzieci powyżej 12 lat – 1 tabletka co 4-6 godzin, maksymalnie 4 tabletki na dobę.
- Cena: Ok. 20-30 zł za 12 tabletek.
- Cirrus
- Skład: 5 mg cetyryzyny (przeciwhistaminowej) + 120 mg pseudoefedryny o przedłużonym uwalnianiu.
- Działanie: Łagodzi katar alergiczny i objawy przeziębienia.
- Dawkowanie: 1 tabletka co 12 godzin, maksymalnie 2 na dobę.
- Cena: Ok. 30-40 zł za 14 tabletek.
- Ibuprom Zatoki
- Skład: 200 mg ibuprofenu + 30 mg pseudoefedryny.
- Działanie: Łagodzi ból (np. zatokowy) i udrożnia nos.
- Dawkowanie: 1-2 tabletki co 4-6 godzin, maksymalnie 6 tabletek na dobę.
- Cena: Ok. 20-25 zł za 24 tabletki.
- Acatar Zatoki
- Skład: 200 mg ibuprofenu + 30 mg pseudoefedryny.
- Działanie: Podobne do Ibupromu Zatoki – na ból i zatkany nos.
- Dawkowanie: 1-2 tabletki co 4-6 godzin, maksymalnie 6 na dobę.
- Cena: Ok. 20-25 zł za 12 tabletek.
Działanie pseudoefedryny
- Mechanizm: Pobudza receptory alfa-adrenergiczne, co obkurcza naczynia krwionośne w nosie i zatokach.
- Efekty: Udrożnienie nosa, zmniejszenie kataru, poprawa oddychania – działanie widoczne po 15-30 minutach, trwa 4-6 godzin (lub dłużej w formach o przedłużonym uwalnianiu, jak Cirrus).
- Zastosowanie: Przeziębienie, alergiczny nieżyt nosa, zapalenie zatok.
Ograniczenia w sprzedaży
- W Polsce pseudoefedryna bez recepty podlega ścisłym regulacjom (Rozporządzenie Ministra Zdrowia):
- Maksymalnie 720 mg pseudoefedryny w jednorazowym zakupie (np. 12 tabletek Sudafedu 60 mg).
- Sprzedaż tylko w aptekach, często z rejestracją danych kupującego w przypadku większych ilości.
- Leki z pseudoefedryną nie są dostępne w drogeriach ani supermarketach.
Skutki uboczne
- Częste: nerwowość, bezsenność, przyspieszone tętno, suchość w ustach.
- Rzadkie: nadciśnienie, kołatanie serca, reakcje alergiczne.
- Przy przedawkowaniu: drgawki, halucynacje, arytmia – wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.
Przeciwwskazania
- Nadciśnienie, choroby serca, jaskra, nadczynność tarczycy.
- Ciąża i karmienie piersią – tylko po konsultacji z lekarzem.
- Nie łączyć z inhibitorami MAO (leki przeciwdepresyjne) ani alkoholem.
Uwagi praktyczne
- Dawkowanie: Nie przekraczaj zaleceń – pseudoefedryna działa pobudzająco i może zaburzać sen, jeśli zażyta wieczorem.
- Woda: Pij dużo płynów, bo może wysuszać śluzówkę.
- Czas stosowania: Maksymalnie 3-5 dni – dłuższe używanie grozi efektem ” rebound” (nasilenie kataru po odstawieniu).
Różnica między pseudoefedryną a efedryną
- Pseudoefedryna jest łagodniejsza i legalnie dostępna bez recepty w ograniczonych ilościach, podczas gdy efedryna wymaga recepty i ma silniejsze działanie pobudzające (np. w Tussipect).